HASTALAR ORGAN BEKLERKEN ÖLÜYOR

Kayseri Erciyes Üniversitesi Genel Cerrahi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zeki Yılmaz, “Şu anda ülkemizde organ nakli konusunda önümüzdeki en büyük engel organ bağışının bulunmayışıdır. Gerçi son 10 yılda yapılan böbrek nakli sayısında büyük bir artış olmuştur ama bu yeterli değildir. Örneğin son 10 yılda yapılan nakil sayısı 550’den 2 bin 814’e çıkmıştır. Sayı oldukça büyük bir oranda artmıştır ama nakil yapılan hastaların sayısından ve organ nakli bekleyen hastaların sayısında büyük bir artış olmuştur. Dolayısıyla temin edilen organ sayısı da yeterli gelmemektedir. Örneğin ülkemizde 65 bin böbrek yetmezlikli hasta diyalize giriyor. Bu hastalardan sadece yüzde 12 buçuğuna böbrek nakli yapılmaktadır. Geri kalan yüzde 77 buçukluk kısım ise böbrek naklinden mahrum kalmaktadır. Dolayısıyla bu ülkemizde organ bağışının ne kadar yetersiz olduğunun bir örneğidir” diye konuştu.
Dünyada en fazla organ bağışının İspanya’da yapıldığını belirten Yılmaz, “İspanya’da yılda milyon nüfus başına 30 beyin ölümlü hastanın organları bağışlanmaktadır. Ülkemizde ise bu oran çok düşüktür. İspanya’da ki organ bağışının onda birinden daha azdır. Ülkemizde milyon nüfus başına yapılan bağışı ise yüzde 2 buçuk 3 oranındadır. Şuanda 19 bin böbrek nakli bekleyen hasta vardır. Bu 19 bin organ nakli bekleyen hastalardan ancak 521’ine bu sene böbrek nakli yapmıştır. Geriye kalan büyük oran ise hala organ bağışı beklemektedir. Yine ülkemizde geçen yıl bin 319 beyin ölümlü hasta bildirilmiştir. Anacak bin 319 beyin ölümlü hastalardan sadece 343’ünün ailesi organları bağışlamıştır ve bu oranda yüzde 26, dolayısıyla son 10 yılda organ bağışında ve organ nakillerinde artış olmasına rağmen ihtiyaç duyulan organ sayısını göz önüne aldığımızda ve Avrupa ülkeleriyle kıyasladığımızda organ bağışının çok yetersiz olduğu ortadadır” ifadeleri kullandı.
Ülkemizde organ nakillerinin daha çok canlıdan yapıldığını kaydeden Yılmaz, “Biz istiyoruz ki beyin ölümlü hastaların organları bağışlansın ve beyin ölümlü hastaların organlarından nakil yapalım. Çünkü normalde yurt dışında organ nakillerinin yüzde 80’i beyin ölümlü hastalardan bağışlanan organlardan yapılmaktadır. Ülkemizde ise tam tersi canlı nakillerin oranı yüzde 80 beyin ölümlü hastalardan yapılan nakiller ise yüzde 20’dir. Yani Avrupa ve dünya standartlarının tam tersidir. Dolayısıyla bizim insanımız beyin ölümlü hastaların organlarını bağışlamakta pek samimi davranmamaktadır. Bizim çabamız canlı nakillerden çok beyin ölümlü hastalardan elde edilen nakil sayısını arttırmak. Beyin ölümlü hasta sahiplerinin hastalarının organlarının bağışlanması için büyük çaba sarf etmekteyiz. Şimdi bundan 10 yıl önce beyin ölümlü hasta sahibine hastalarının organlarını bağışlamasını söylediğimiz zaman hastaların çoğu bundan habersizdi ve bu olayı bilmediği için tepki veriyordu ancak günümüzde organ bağışı konusunda insanlarımız daha bilinçli. Bugün karşılaştığımız tavır ise eskisi gibi tepki göstermiyorlar. Sadece biz bunu düşünelim yakınlarımızla görüşelim diyorlar ama netice organ bağışı yapılan hasta sayısı yeterli değil” şeklinde konuştu.
Organ nakli bekleyen hastaların sayısının her geçen gün arttığını ifade eden Yılmaz, “Bu artışa paralel olarak yeterli organ bağışı yapılmamaktadır. Dolayısıyla organ nakli bekleyen hastalar bekleme listesindeyken kaybedilmektedir. Bu nedenle beyin ölümü gerçekleşen hasta sahiplerine buradan seslenmek istiyorum. Beyin ölümlü hastalarınızın organları ihtiyacı olan hastalarda can bulsun” diye konuştu.