VELİ ALTINKAYA


?BAŞ VEKALET YÜKSEK?KATINA´

Gündem - Veli Altınkaya


/resimler/2019-9/6/1729504676661.jpg

Yukarıdaki belge sanıyorum okunuyor. Ama yine de Başbakanlığa hitaben 20 Nisan 1938 tarihinde gönderilen o belgede ne yazdığını bir daha aktarayım:

Baş Vekalet?Yüksek?Katına

Kayseri Tayyare Fabrikası´nda lisansla 1/ 10/ 1936´da inşaatına başlanan 20 adet P. Z. L. av ve 15 adet Gotha mektep tayyaresinin inşaatı 31/ 3/ 1938 tarihinde bitmiştir.

Küçük bir seri inşa edilmesine rağmen, P. Z. L. Tayyarelerinin beheri hariçten alınan fiyata nazaran 4 bin 500 Türk Lirası ucuza mal edilmiştir. Bu suretli 20 tayyare üzerinden 90 bin lira tasarruf edilmiş ve P. Z. L. ve Gotha tayyareleri inşaatında cem´an 433 bin Türk liralık işçilik ve idare masrafının memleket dahilinde kalması temin edilmiştir.

Bu parlak neticeyi arz ederken, ileride daha muvaffakiyetli işlerin başarılacağı hakkındaki iman ve itimadımızı saygı ile bildiririz...

Yukarıdaki belgedeki imza, dönemin Milli Savunma Bakanı Kazım Özlap´e ait... Özlap, dönemin?başbakanı Celal Bayar´a gönderdiği bu yazı ile eğitim uçaklarının üretiminde 433 bin liralık tasarruf yaptıklarını belirttikten sonra ?ilerde daha başarılı işler yapacaklarına iman ve itimadını´ arz ediyor...

Başbakanlığa gönderilen yazıda bahsedilen ?Gotha´ tayyarelerini, Gothaer Waggon Fabrik A.G.´ni şirketinin lisansı ile P.Z.L. tayyarelerini ise Panstwowe Zaklady Lotnicze´nin izni ve teknik desteği ile üretmiştik.

Evet, Kayseri Tayyare Fabrikası´nda daha sonra daha başarılı işlere imza atıldı. Hem eğitim hem de askeriyenin ihtiyacı olan yüzlerce uçak üretildi. 2. Dünya Savaşı´ndan sonrasında Marshall yardımları ile tuzağa çekildik ve o günün şartlarında önce ?aç karnımızı doyurmamız´ salık verildi ve akabinde de ?Size uçak lazım olursa biz veririz´ denilerek Tayyare Fabrikası 15 Mart 1950´de çıkartılan bir kanunla tüm askeri fabrikalar gibi kapatıldı... O gün, ülkenin iki partili seçime kıyasıya hazırlandığı ve tam iki ay sonra da DP´nin iktidara geleceği tarihtir.

15 Mart 1950´de fabrika MSB tarafından değiştirilerek, 2. Hava İkmal ve Bakım Merkezi olarak kullanılmaya başlandı. Bu fabrikada üretilen uçaklara Türk Hava Kurumu Müzesi´nden veya Hava Kuvvetleri Müzesi´nden erişebilmek de mümkün.

Hava Binbaşı Osman Yalçın´ın hazırladığı Türk Hava Harp Sanayii isimli doktora tezine göre, 1926-1935 arası, Kayseri Uçak Fabrikası´nda üretilen uçakların hepsi yurtdışı firmalar tarafından tasarlanmış ve Kayseri´deki üretim, yabancı firmalarla yapılan lisans anlaşmalarına dayanıyor.

Kronolojik olarak, Junkers, The Curtiss Aeroplane and Motor Company Inc., Gothaer Waggon Fabrik A.G., Panstwowe Zaklady Lotnicze, Phillips and Powis Aircraft Ltd. firmalarıyla lisans anlaşmaları yapılmış ve 200 kadar uçak Kayseri´de üretilmiş.

Geçenlerde Sivas Kongresi´nin 100. yılı nedeniyle düzenlenen toplantıda konuşan CHP?Lideri de Kayseri Tayyare Fabrikası´nın kapatılmasına atıfta bulunuyordu. Zaman zaman Cumhurbaşkanı Erdoğan da benzeri göndermeler yapıyor.

Elbette bu konuda yazılıp-çizilmiş çok kitap ve belge var. Ancak Bakanlık ve diğer devlet arşivlerine girilerek bu konu hepimizin anlayacağı politik ve askeri realite ile yeniden kaleme alınmalı diye düşünüyorum.

Girişteki belgeyi tasarrufun ne anlama geldiğinin idraki açısından bir ibret olsun diye yayınladım...

 

Mış? Miş? Muş?

00- Cumhurbaşkanı Erdoğan´ın 19 veya 26 Ekim´de şehrimize gelmesi bekleniyormuş.

00- Başkan Büyükkılıç Belsin NNYÜ raylı sistem hattına katkı veren siyasilere teşekkür etmiş.

00- Beklenen kararnamelerin eli kulağındaymış.

00- Akşener İncesu´da ?Üzüm Güzeli´ seçecekmiş.

00- CHP´de ?kongre kılıçları´ çekilmiş.

00- AK?Parti´de Şaban?Çopuroğlu, MHP´de Serkan?Tok´un görevlerine devamı kesin gibiymiş.

00-İstanbul Barosu´nca TBB?Başkanı Metin Feyzioğlu´na karşı başlattığı olağanüstü kongre sürecinde Kayseri Barosu´nun hemşerimizin yanında yer alması bekleniyormuş.

 

KULİS BULVARI

YİNE HABER YOK, NAZLI YARİMDEN...

Memduh?Başkan´ın geçtiğimiz ay Ankara izlenimleri ile ilgili bir ya yazmıştım. O yazıda Belsin- Mobilyakent arası raylı sistem ihale süreci ile ilgili Başkan´ın Külliye´de Strateji ve Bütçe Başkanı Naci Ağbal ile yaptığı görüşmeyi de aktarmıştım. Memduh?Başkan 6.8 km bu hattın ihale talimatı için gerekli evrakın Cumhurbaşkanı Erdoğan´ca imzalandığını söyledi. Yeni duydum bu vesile ile 10 adet de raylı sistem aracı verilecekmiş. Dilerim ihale bu yıl yapılır. Bakalım Sayın Cumhurbaşkanı önümüzdeki ay Kayseri´ye yapacağı ziyarette ne diyecek? Cumhurbaşkanımızın Konya´ya metro, Sivas´a YHT müjdesi verdi. Sivas´ta YHT için Ulaştırma Bakanı´na söylediklerini biliyorsunuz. Ama belli ki biz Cumhurbaşkanımızın ekim ziyaretinde de raylı sistem hattı ile yetineceğiz. Yani YHT´den yine haber gelmeyecek gibi...