VELİ ALTINKAYA


İLK MECLİS VE İLK VEKİLLERİMİZ (4)

Gündem - Veli Altınkaya


Sabit Bey(Gözügeçgel)

1877 yılında Kayseri İli Kocasinan İlçesi´nde, Gözübüyükzade Münip Bey´in oğlu olarak dünyaya geldi. Medrese eğitimi gördü ve ticaretle uğraştı. 1908´den sonra bir süre Şer´iye Mahkemesi Başkâtipliği görevinde bulundu. 1913 yılında Kayseri´de çıkarılan Erciyes Gazetesi Sorumlu Müdürü oldu. 1915 yılında İttihat ve Terakki Fırkası´ndan İl Meclis Üyesi olarak politikaya girdi. Kayseri Gazetesi Başyazarlığı görevinde de bulunan Gözügeçgel, yazılarıyla Milli Mücadele´yi ve Ankara Hükümeti´ni destekledi.

Sabit Bey, Kuvay-i Milliye´nin kuruluş aşamalarına öncülük etti ve Fransızlarla çarpıştığı sırada yaralandı. Kayseri halkı Milli Mücadele esnasında bu tip mücadelelerin yanı sıra, cepheye gönderdiği genç nüfusu ve mücadelenin her safhasında gösterdiği fedakârlıklarla, kazanılan zafere büyük katkı sağlamışlardır. Milli Mücadele sırasında Kayseri´den toplam 600 şehit verilmiştir. Bu sayının içerisinde yer alan 13 şehit askerimiz Türk ordusunun subay sınıfındandır. Kayseri Anadolu işgali yıllarında nüfus bakımından önemli bir artışa sahne olmuştur. Şehir işgal edilmemiştir ama çevre işgal bölgelerinden gelenlerin yoğunluğu nüfus miktarını oldukça artırmıştır. Şehir içerisinde artan nüfus ve savaşın getirdiği yokluk nedeniyle yiyecek bulma sıkıntısı baş göstermişti. Milli Mücadele´nin en şiddetli döneminin yaşandığı 1921 yılında Kayseri ili, Büyük Millet Meclisi´nin buraya taşınması tartışmalarında da gündeme gelmiştir. Yunan ordusu karşısında Sakarya Irmağı´nın doğusuna çekilen Türk ordusu, Ankara´da bulunan meclis içerisinde şiddetli tartışmalara neden olmuş ve 1921 yılı temmuz ayı sonlarına doğru Ankara´da bulunan önemli evrak ve eşyalarla birlikte bazı ailelerin Kayseri´ye taşınmasına karar verilmiştir. Ankara´dan Kayseri´ye doğru başlayan yoğun taşınma ve göç dalgası içerisinde; birçok bakanlık, Yenigün ve Sebilürreşad Gazeteleri, Meclis´in basım makineleri Kayseri´ye yollanmıştır. Kayseri Lisesi binası meclis toplantı yeri olarak ayarlanmış, meclis kürsüsü hazırlanarak üzerine Büyük Millet Meclisi levhası asılmıştır. Birinci Dünya Savaşı´nın kaybedilmesinde en büyük sorumlu olarak görülen İttihat ve Terakki Partisi´nin memleket içerisinden silinmeye başlanması ile birlikte, Kayseri´de bulunan parti kulüp binası da kapatılmıştır. İttihatçı kimliği ile tanınan Sabit Bey, kulüp eşyalarını başka bir yere nakletmiş ve ittihatçılar aleyhinde bir kamuoyu oluşmuşken dahi kendisinin bir ittihatçı olduğunu asla gizlememiştir.

Sabit Bey, 23 Nisan 1920 tarihinde Kayseri Mebusu olarak meclis açılışında hazır bulunmuştur. 1923´ten itibaren Kayseri´de yayınlanan Misak Gazetesi´nin imtiyazını alarak haftada iki gün gazete çıkarmaya başlamıştır. İkinci Dönem Meclis´te de Kayseri Mebusu olarak yer almıştır. Milli Mücadele´de silahlı çarpışmaların içerisinde görev yaptığı için 17 Şubat 1926 tarihinde Kırmızı- Yeşil Şeritli İstiklal Madalyası´na hak kazanmıştır. 29 Kasım 1938 tarihinde İzmir´de vefat etmiştir. Evli ve altı çocuk babasıdır. Arapça ve Farsça bilen Sabit Bey, Liva Daimi Encümen Üyeliği de yapmıştır.

Osman Bedreddin Bey (Uşşaklı)

1874 tarihinde Kayseri İli Melikgazi İlçesi´nde dünyaya geldi. Yüzbaşı Mustafa Efendi´nin oğludur. Rüştiyeyi bitirdi, medresede eğitimi aldı, muhasebecilik ve Ziraat Bankası Müfettiş Yardımcılığı yaptı, ticaretle meşgul oldu.

Milli Mücadele sürecinde Müdafaa-yı Hukuk Cemiyeti´nde çalıştı. Başkanlığını Kayseri Sabık Müftüsü( 1911- 1919 arasında müftülük yapmıştır) Ahmet Remzi Efendi´nin yaptığı Müdafaa-i Hukuk teşkilatının idare heyeti içerisinde Ahmet Hilmi Bey ile birlikte Osman(Uşşaklı) Bey de yer aldı. Cemiyet merkezi olarak günümüzde Cumhuriyet Meydanı olarak bilinen mevkide yer alan Saat Kulesi´nin yanındaki bina seçilmişti. Kayseri Mebusu olarak 23 Nisan 1920 tarihinde meclise dâhil oldu. Meclis I. Dönemi´nde; Maliye ve Bayındırlık Komisyonu Kâtipliği, Dilekçe ve Tasarı Komisyonları Sözcülüğü yaptı. Meclis toplantılarında toplam 18 kez söz aldı. İki kanun önerisinden birisi olan ?Eski Borçların Ödenme Şekli´ne dair önerisi, 12 Nisan 1923 tarihinde 328 sayılı kanun olarak kabul edildi. Birinci Meclis dâhilinde oluşmaya başlayan muhalefet grubunun içerisinde (İkinci Grup) yer aldı. Milletvekilliği süresi dolunca Kayseri´ye döndü. 4 Mart 1945 tarihinde vefat etti.

Osman Bey´in Birinci Meclis içerisindeki etkinliklerine birkaç örnek olarak şunları verebiliriz: Meclis´in, 6 Mart 1922 tarihinde yaptığı toplantının üçüncü oturumunda: Hariciye Vekili Yusuf Kemal Bey´in(Tengirşenk) Avrupa seyahatine giderken İstanbul Hükümeti ve halife ile yapmış olduğu temasla ilgili görüşülmüştür. Görüşmeler esnasında Osman Uşşaklı Bey´in de altında imzası bulunan bir teklif gündeme getirilmiştir. Bu teklif içerisinde: Yapılan görüşmenin esasının açıklanması ve meclisin durumla ilgili görüşleri sorulmuştur. Lozan Konferansı devam ettiği bir süreçte, konferansla ilgili yapılan 25 Ocak 1923 tarihindeki meclis görüşmelerinde söz alan Osman Bey: Rauf Bey´in(Orbay), mecliste gizli celselerde görüşülen mevzuların kısa süre sonra İngiliz gazetelerinde yer alması sorununa karşın vekilleri uyarması üzerine, bilgi sızdıran vekillerin kimler olduğunun açıklanmasını ve meclisin zan altında bırakılmamasını Rauf Bey´den rica etmiştir.

 

Mış? Miş? Muş?

00-Özhaseki´nin ?seçim sunumu´ yapacağı Kızılcahamam´da, AK Partili başkanlar sigaya çekilecekmiş.

00-CHP ve İYİ?Parti belediye meclislerinde ?muhalefet metodunda´ anlaşmış.

00-Bazı meclis üyeleri, üyesi olduğu belediye veya şirketlerine ?güzel iş´ yapıyormuş.

00-Hacılar Belediyesi Hürmetçi´de güzel projeler yapacakmış.

00-Boydak Holding, Kayyum atanıncaya kadar, FETÖ ile iltisaklı yapıya 500 milyon lira aktarmış.

00-Eski vekil İbrahim?yılmaz KAYSİAD başkanlığına yeniden seçilmiş.

 

KULİS BULVARI

PALANCIOĞLU RÖNTGENİ ÇEKMİŞ

Melikgazi Belediye Başkanı Mustafa Palancıoğlu adaylık sürecinde bölgesinde bulunan mahalle muhtarları ve sakinlerinin taleplerini oluşturduğu bir heyet marifeti ile tek tek dinletmiş. Kendisinin muhtarlarla yaptığı toplantıların dışında, ?özel bir ekip´ oluşturarak, mahalle mahalle beklentilerin tamamını not aldırmış Palancıoğlu. Yani Palancıoğlu´nun elinde Melikgazi´nin tüm mahallelerinin çekilmiş bir rontgeni varmış... Gün boyu devam eden ziyaretlerden sonra Palancıoğlu, daha çok da akşam saatlerinde ilgili bürokratlarla bir yandan seçim vaadlerini, diğer yandan da elinde bulunan bu ?beklenti röngtenine´ göre ne yapabilecekleri sorusuna cevap arıyormuş. Karargahta yapılan bu çalışmaların, ?hemen, kısa, orta ve uzun vadeli´ zaman dilimine yayılarak sahada hayata geçirileceğini söyleyelim.