Ekonomide kayıt dışılık ve sahte belgeye yapay zeka desteği

2025-2027 dönemini kapsayan yeni Orta Vadeli Program'dan yaptığı derlemeye göre, kayıt dışılıkla mücadele ve denetimlerde etkinlik teknolojik imkanlar da kullanılarak artırılacak.

Bu kapsamda, kurumsallaşmayı, verimliliği ve rekabet gücünü artırarak ekonominin daha sağlıklı, istikrarlı ve güçlü şekilde büyümesini sağlayacak adımlar sürecek.

Kayıt dışılıkla mücadeleye tüm tarafların etkin katılımı sağlanacak. Kayıt dışılığı azaltmaya yönelik denetim faaliyetleri ve tahsilatta etkinliğin artırılması öncelikler arasında yer alıyor.

Prim tabanını genişletmek üzere kayıt dışı istihdam ve kayıt dışı ücretle mücadelede veri analizine dayalı risk odaklı denetim faaliyetleri artırılacak.

İleri analiz teknikleri ve araçları kullanılacak

Vergi kayıp ve kaçağıyla kayıt dışı ekonomik faaliyetlerin önlenmesi, vergide adaletin sağlanması, vergiye gönüllü uyumun desteklenmesi amacıyla ileri analiz teknikleri ve araçlarından yararlanılacak. İlgili sektör ve alanlara ilişkin potansiyel riskler tespit edilecek ve önleyici veya sınırlandırıcı tedbirler alınması amacıyla kurumsal koordinasyon sağlanacak.

Makro düzeyde kayıt dışı ekonomi boyutunun ölçülmesine ve vergi türleri bazında vergi açığı hesaplanmasına, kayıt dışı ekonomiyle mücadeleye ilişkin politika destekleyici analizlerin yapılması için çalışmalar yürütülecek.

RADAR sistemi risk senaryolarıyla geliştirilecek

Dijital faaliyetlerdeki kayıt dışılığı kavrayacak ve yatırım ortamının cazibesini artıracak uygulamalar geliştirilecek. Vergi kayıp ve kaçağıyla kayıt dışı ekonomik faaliyetlerin önlenmesi için oluşturulan Risk Analizi Değerlendirme ve Araştırma (RADAR) Sistemi, mali ve ekonomik verilerin entegrasyonu ve bu verilerin sektörel ve mükellef bazlı risk senaryolarını beslemesi suretiyle geliştirilecek.

Yapay zeka imkanlarından yararlanarak vergi kaçakçılığını besleyen sahte belge kullanımı önlenecek. Vergi denetiminde vergiye tabi işlemlerin doğruluğunun tespitinde üçüncü taraf idari verilerden daha etkin faydalanılacak.

Fiili saha vergi denetimlerinin artırılmasıyla vergi denetimi algısının mükelleflere yerleşmesi sağlanacak. Böylece, mükelleflerin vergiye gönüllü uyumu teşvik edilecek. Vergisel risk unsurlarının, dijital takip ve risk yaklaşımıyla izlenmesine devam edilecek.

⁠KİT yönetişim reformu yolda

Kamu işletmeciliğinde hesap verebilirliğinin güçlendirilmesi, şeffaflığının artırılması, ticari hayatın gerektirdiği şekilde faaliyetlerinin sürdürülmesiyle etkinlik ve verimliliğinin daha yüksek düzeylere çıkarılması sağlanacak.

KİT'lerin faaliyetlerinin makroekonomik, sektörel, sosyal politikalarla uyum içinde ve kamu maliyesinde sürdürülebilirliği destekleyen anlayışla etkin ve verimli bir şekilde sürdürmesi hedefleniyor. KİT yönetişim reformuna yönelik düzenlemeler de OVP döneminde hayata geçirilecek.