En sık doktora başvuru nedenleri arasında yer alan öksürük, vücudun önemli savunma mekanizmalarından birini oluşturuyor. Ancak bilinenin aksine sadece üst solunum yolu enfeksiyonundan değil, hipertansiyon ve KOAH gibi ciddi hastalıklardan da kaynaklanabiliyor. Bu nedenle 8 haftadan uzun süren ve kronik olarak tanımlanan öksürük mutlaka araştırılması gereken bir semptom olarak gösteriliyor. Acıbadem Kayseri Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Nuri Tatar, inatçı öksürükle kendini gösteren önemli hastalıklar hakkında bilgi veriyor.
Günlük yaşam içinde insanı oldukça rahatsız eden bir semptom olan öksürük aslında bizi hastalıklar konusunda uyaran önemli bir işaret. Solunum sistemine yabancı ve zararlı cisimlerin alınmasını engelleyen öksürük, aşırı sekresyonları havayollarından atarak akciğerlerin de korunmasını sağlıyor. Sigaranın kronik öksürüğe yol açan önemli etkenlerden biri olduğunu söyleyen Acıbadem Kayseri Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Nuri Tatar, çoğu hastanın inatçı öksürüğü sigaraya bağladığı için hekime başvurmakta geciktiği, bunun da altta yatan önemli hastalıkların tanı ve tedavisini zorlaştırdığı uyarısında bulunarak, ? Bu nedenle özellikle 8 haftadan uzun süren kronik, yani inatçı öksürüğe yol açan sebebin mutlaka araştırılması gerekiyor? diyor.
Rinit ve enfeksiyöz sinüzit
Kronik öksürük en fazla üst hava yolu ile ilişkili nedenlere bağlı olarak ortaya çıkıyor. Bunların başında da alerjik veya yıl boyu süren rinit ve enfeksiyöz sinüzit geliyor. Gerek alerjik rinit, gerek yıl boyu süren rinitte burunda kaşıntı ve hapşırık en belirgin şikayetler arasında yer alıyor. Enfeksiyöz sinüzitte ise baş ağrısı ve geniz akıntısının yanında gıcık şeklinde öksürük gözleniyor.
Astım
İnatçı öksürüğe yol açan bir diğer hastalık olan astımda, hırıltı ve nefes darlığı da görülüyor. Ancak, bazı astım hastalarında öksürük tek belirti olabiliyor. Bu hastalar derin nefes aldıklarında, sıcak-soğuk hava değişiminde veya parfüm, temizlik deterjanları gibi kokulara maruz kaldıklarında öksürük gelişiyor. Ataklar şeklinde gelen bu öksürük inflamasyondan kaynaklanıyor ve hastanın durumuna göre bir tedavi uygulanıyor.
KOAH
Özellikle uzun süre sigara içmiş 40 yaş üstü hastalarda görülen KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer hastalığı) sürekli devam eden şikayetler nedeniyle hastaların yaşam kalitesini çok ciddi şekilde etkiliyor. Ağırlıklı olarak sigara içmiş veya tandırda tezek-çalı-gazel yakarak biomass denilen zararlı maddelere maruz kalanlanda görülüyor. Kronik öksürük, nefes darlığı ile birlikte seyrediyor. Bu hastalarda öksürüğün düzelmesi için bronşları genişletici ilaçlar kullanılması gerekiyor.
Kronik bronşit
Sigara kullananlarda veya zararlı gazlara maruz kalanlarda sık olarak görülüyor. Hastalarda balgam çıkarma çok belirgin oluyor ve kronik öksürük yapan diğer nedenler dışlanarak tanısı konuluyor.
Reflü
Kronik öksürük yaratan bir diğer önemli sorun ise, gastroözefajiyal reflü.
Göğsün ön orta hattında yanma olması ve ağıza acı su gelmesi gibi belirtilerle kendini gösteren reflü hastanın yaşam kalitesini etkileyen sorunlardan biri. Ağır ve yağlı yemekler, çay, kahve veya çikolata tüketimi sonrasında şikayetlerin arttığı reflü hastalarında öksürük özellikle yatınca artıyor. Hastaların diyetine dikkat etmeleri, gece yatmadan en az 45 dakika önce herhangi bir şey yememeleri ve 2 yastıkla yatmaları semptomları azaltıyor. Bu hastalarda yaşam standardının değiştirilmesi ve mide koruyucu ilaçlara başlanmasıyla öksürüğün önüne geçilebiliyor.
Hipertansiyon
Hipertansiyon tedavisinde kullanılan ilaçlarından bazıları da kronik öksürüğe yol açabiliyor. Özellikle bu ilaçları ilk defa kullanan hastalarda, tedavi başladıktan bir süre sonra öksürük görülebiliyor. Kuru yani balgamsız olarak yaşanan öksürük, bazı hastalarda ilacın kullanılmasının bırakılmasını takiben 1-4 hafta içinde ortadan kalkarken, bazı hastalarda ise bu sürenin uzadığı görülüyor. Bu kişilerin, hipertansiyon açısından takiplerini yapan hekime başvurmaları gerekiyor. Tek çözüm ilaçlarının başka bir hipertansiyon ilacı ile değiştirilmesi oluyor.
Akciğer kanseri
Özellikle erken tanının yaşam süresi üzerinde doğrudan etkisi bulunan akciğer kanseri de inatçı öksürüğe yol açan en önemli hastalıklardan birini oluşturuyor. Yaşam kayıpları açısından da son derece önem taşıyan akciğer kanserinin tüm semptomlarının ciddiye alınması ve hemen hekime başvurulması gerekiyor. Bu hastalarda öksürük genellikle balgamlı veya kuru şekilde ortaya çıksa da de bazı hastalarda ise öksürükle birlikte kanlı balgamın da olduğu görülüyor. Daha nadir yaşanan tüberküloz, akciğer romatizması, meslekle ilişkili nedenler ve akciğer tansiyonu yüksekliği de yine kronik öksürüğe yol açabiliyor.
